Nhân lực số được coi là một yếu tố quan trọng giúp các doanh nghiệp thích nghi và tận dụng được cơ hội từ sự phát triển của công nghệ. Để tận dụng được tiềm năng của nhân lực số, các doanh nghiệp cần đầu tư vào đào tạo, nâng cao năng lực và kỹ năng cho nhân viên của mình.
Do đó, để tận dụng được lợi thế cạnh tranh từ việc sử dụng công nghệ mới, các doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch đào tạo nhân lực số. Kế hoạch này nên được thiết kế để giúp nhân viên của doanh nghiệp nắm vững và sử dụng tốt các công nghệ mới, đồng thời nâng cao năng lực và khả năng sáng tạo của họ.
1. Nhân lực số là gì?
Nguồn nhân lực số là nguồn nhân lực trong nền kinh tế số, đây là lực lượng chính để thực hiện, triển khai nền kinh tế số, là cơ sở để quyết định sự tồn tại của nền kinh tế số. Nguồn nhân lực số có năng lực làm chủ các thiết bị số, vận hành nó trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất kinh doanh.
Chuyển đổi số đang phát triển với tốc độ chóng mặt, mang lại cho các doanh nghiệp nhiều cơ hội mới trên thị trường. Nếu như trước kia, sự hoài nghi dành cho công nghệ vẫn còn xuất hiện thì gần như ở thời điểm hiện tại, các nhà điều hành doanh nghiệp đều ý thức rất rõ tầm quan trọng của việc chuyển đổi số và đào tạo nhân lực số. Ngày càng nhiều công việc đã được tự động hóa bằng các robot tiên tiến và trí tuệ nhân tạo, điều này đã thúc đẩy hiệu suất, nâng cao giá trị cho doanh nghiệp.
2. Tầm quan trọng của việc chuyển đổi nhân lực số trong doanh nghiệp
Các doanh nghiệp hiện nay đang đối mặt với một nhiệm vụ cực kỳ quan trọng đó là phải tạo ra lợi thế cạnh tranh cho mình trong thời đại kinh tế số. Việc đầu tư vào đào tạo nhân lực số là một trong những cách để các doanh nghiệp có thể nâng cao năng lực cạnh tranh của mình. Đồng thời, việc đào tạo và phát triển năng lực số cũng giúp cho các nhân viên của doanh nghiệp có thể thích ứng tốt hơn với những thay đổi trong công việc, cũng như đóng góp vào sự phát triển của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, đại dịch Covid-19 đã gây ra nhiều tác động đến kinh tế và xã hội, nhưng đồng thời cũng đẩy mạnh sự chuyển đổi số và thúc đẩy các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ và đào tạo nhân lực số. Chính phủ cũng đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong việc chuyển đổi số và đào tạo nhân lực số.
Việc đầu tư vào đào tạo nhân lực số không chỉ giúp các doanh nghiệp tạo ra lợi thế cạnh tranh, mà còn đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Việc nâng cao năng lực số của nhân lực Việt Nam sẽ giúp cho nền kinh tế Việt Nam có thể cạnh tranh được trên trường quốc tế, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước.
3. Đào tạo nhân lực số được bắt đầu như thế nào?
Để thực hiện các hoạt động nói trên, có rất nhiều mô hình đã tồn tại, hầu hết tập trung vào mảng đào tạo nhân lực số, hướng đến việc phát triển nhân sự trong các doanh nghiệp đang ứng dụng chuyển đổi số.
Người lao động cần có được các kỹ năng kỹ thuật kết hợp với các năng lực số (như phân tích dữ liệu, mạng bảo mật hay truyền thông xã hội) và các kỹ năng mềm để có thể cải thiện các khả năng đáp ứng linh hoạt giữa các thành phần kinh tế và nghề nghiệp.
Quá trình đào tạo thường được chia thành 3 cấp độ chi tiết để có thể dễ dàng đánh giá và phát triển năng lực số trong tương lai:
- Cấp độ 1: Các khóa đào tạo căn bản về công nghệ số. Đây là những khóa học giúp người học có được những kiến thức cơ bản về công nghệ số, từ việc sử dụng các phần mềm văn phòng đến kỹ năng cơ bản về lập trình. Các khóa học này giúp người học hiểu rõ hơn về các khái niệm liên quan đến công nghệ số và học cách sử dụng các công cụ số để giải quyết các vấn đề hàng ngày.
- Cấp độ 2: Các khóa đào tạo chuyên sâu về công nghệ số. Sau khi đã có kiến thức cơ bản về công nghệ số, người học có thể tiếp tục học các khóa đào tạo chuyên sâu hơn về một lĩnh vực cụ thể như khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, bảo mật mạng, hay phát triển ứng dụng di động. Các khóa đào tạo này giúp người học có thể trở thành chuyên gia trong lĩnh vực của mình và đáp ứng được các yêu cầu công việc cụ thể.
- Cấp độ 3: Các khóa đào tạo về kỹ năng mềm. Kỹ năng mềm cũng rất quan trọng trong quá trình đào tạo nhân lực số. Những kỹ năng như giao tiếp, lãnh đạo, quản lý thời gian, tư duy sáng tạo, và khả năng làm việc nhóm đều được coi là những kỹ năng mềm quan trọng. Các khóa đào tạo về kỹ năng mềm giúp người học phát triển các kỹ năng này và trở thành nhân viên có khả năng linh hoạt và đáp ứng được nhiều yêu cầu công việc khác nhau.
4. Giải pháp của việc phát triển nhân lực số trong doanh nghiệp hiện nay
Tình hình đại dịch Covid diễn ra liên tiếp trong hai năm qua đã khiến các hoạt động kinh doanh số diễn ra liên tiếp và phát triển mạnh mẽ, đã có khá nhiều doanh nghiệp đạt được thành công khi tham gia vào “đường đua” công nghệ số.
Về phía doanh nghiệp, cần có những chính sách, chương trình thu hút nhân tài, tạo điều kiện cho người lao động có cơ hội phát triển ý tưởng sáng tạo, nâng cao tay nghề, trình độ chuyên môn. Đồng thời các chính sách đãi ngộ nên được thiết lập một cách công bằng, khách quan, dựa trên cơ sở khuyến khích cách làm mới, nâng cao sự sáng tạo của nhân viên.
Theo đó, doanh nghiệp nên chú trọng các yếu tố sau:
- Tạo điều kiện cho nhân viên phát triển kỹ năng số và nâng cao năng lực chuyên môn của họ: Doanh nghiệp cần cung cấp cho nhân viên môi trường làm việc tiên tiến, các công cụ phần mềm, phần cứng và tài liệu giúp họ có thể tiếp cận và áp dụng các kỹ năng số mới nhất. Đồng thời, nên tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo, buổi tư vấn và đào tạo trực tuyến để giúp nhân viên cập nhật kiến thức và kỹ năng số mới.
- Tạo điều kiện cho nhân viên phát triển tay nghề: Để đảm bảo rằng nhân viên có đủ kỹ năng và kinh nghiệm để làm việc với công nghệ số, doanh nghiệp cần cung cấp các chương trình đào tạo và phát triển tay nghề cho nhân viên. Những chương trình này có thể bao gồm các khóa đào tạo chuyên sâu về kỹ thuật số, hoặc các chương trình học tập kinh nghiệm cho các chức danh như chuyên gia công nghệ hay quản lý dự án.
- Đánh giá và thưởng cho nhân viên có hiệu suất làm việc tốt: Để khuyến khích sự sáng tạo và nỗ lực của nhân viên, doanh nghiệp cần đánh giá và thưởng cho nhân viên dựa trên hiệu suất làm việc và kết quả đạt được. Các chương trình khuyến khích này có thể bao gồm các khoản thưởng tiền mặt, quà tặng hay chính sách tăng lương theo hiệu suất làm việc.
- Tạo một môi trường làm việc động lực: Doanh nghiệp cần xây dựng một môi trường làm việc động lực, tạo động lực cho nhân viên tiếp cận công nghệ số và đưa ra các ý tưởng mới. Một môi trường làm việc tích cực và động lực có thể giúp tăng cường tinh thần làm việc và sáng tạo của nhân viên, đồng thời cũng giúp giữ chân nhân viên tài năng của doanh nghiệp.
- Khuyến khích sự đổi mới và sáng tạo: Để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới, doanh nghiệp cần khuyến khích sự đổi mới và sáng tạo từ phía nhân viên.
Như vậy, việc thành công hay thất bại, tận dụng được cơ hội hay không trong nền kinh tế số phụ thuộc rất nhiều vào các quyết định mà doanh nghiệp sử dụng để khai thác, đào tạo, phát triển con người, nhất là trong mảng đào tạo nhân lực số.
Hy vọng với bài viết trên, các doanh nghiệp sẽ nhận thấy rõ tầm quan trọng của đào tạo nhân lực số và bắt tay thực hiện, xây dựng chiến lược phát triển rõ ràng, phù hợp với mục tiêu của doanh nghiệp.
